Đừng để quy hoạch đô thị chỉ mang nặng tính lý thuyết

Quy hoạch đô thị hiện nay đang được xem là bài toán khó cần sớm được giải quyết tại Việt Nam. Theo PGS.,TS.KTS. Nguyễn Trọng Hòa, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP. Hồ Chí Minh đã từng đưa ra nhận định: Quy hoạch và quản lý đô thị nước ta hiện nay vẫn còn bị thiếu linh hoạt theo hướng thị trường. Cần phải cải cách vấn đề công nghệ và xây dựng quy trình quy hoạch theo hướng mới từ “tĩnh” sang “động”.

Theo đánh giá từ các chuyên gia trên thị trường bất động sản, nếu việc mở rộng đô thị quá nhanh, quá mức và chưa giải quyết được các vấn đề bất cập sẽ gây ra sự mâu thuẫn giữa quy mô cùng chất lượng của đô thị; mâu thuẫn giữa việc bảo tồn và phát triển, có nên chọn phát triển để bảo tồn các di sản của đô thị? Giải quyết được những nút thắt này thì cần nhìn vào thực tế chứ không chỉ nặng về lý thuyết. Khi Hà Nội đang tiến hành phân khu 4 quận nội đô Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa và Hai Bà Trưng thì đây là vấn đề đang được đặt ra với rất nhiều những ý kiến và những bài toán còn tồn đọng.

Mục lục

Quy hoạch đô thị cần giải quyết được những vấn đề bấp cập

TS, KTS Đào Ngọc Nghiêm, nguyên Giám đốc Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội; cho biết hiện tại Hà Nội đang tiến hành quy hoạch 6 phân khu; bao gồm 4 quận nội đô là Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa và Hai Bà Trưng. Đây hầu như là những quy hoạch đã nhiều lần được định hướng. Ví dụ như khu phố cổ đã được quy hoạch từ năm 1995; điều lệ quản lý từ năm 1999, năm 2013 cũng đã có quy chế quản lý khu phố cổ. Bên cạnh đó, còn có các quy hoạch cục bộ quanh khu vực hồ Hoàn Kiếm; nhưng nhiều dự án không thành công.

Dựa vào quy hoạch này, các dự án mở đường sẽ được thực hiện; các thiết chế công cộng phát triển góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của quận, cũng như của thành phố. Khi có quy hoạch phân khu, các doanh nghiệp có động lực tham gia; nghiên cứu các khu vực để phát triển dự án. Người dân cũng có thêm cơ sở để biết; đất ở có bị ảnh hưởng bởi quy hoạch hay không, từ đó có phương án xây dựng nhà ở phù hợp.

Ý kiến đánh giá từ cơ quan chức năng

Theo đánh giá của ông Nghiêm, quy hoạch lần này đúng là đã giải quyết được hầu hết những bất cập trước đây, trong đó có vấn đề quản lý dân số. Bởi từ năm 1998, Hà Nội đã có quy hoạch quy mô dân số nội đô, khi có quy hoạch khu nội đô lịch sử lúc đó chỉ có 96 vạn dân. Với các chỉ tiêu văn hóa du lịch, Hà Nội đã đề nghị rút xuống còn 80 vạn dân nhưng không thực hiện được. Theo ông Nghiêm, hiện dân số nội đô Hà Nội đã tăng đến gần 1,4 triệu, đây là vấn đề quan trọng, giải quyết được vấn đề dân số sẽ kéo theo giảm ách tắc giao thông, ô nhiễm môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống, bảo tồn di sản.

Điểm nhấn thứ hai ở bản quy hoạch vừa được ban hành là di dời các cơ sở công nghiệp gây ô nhiễm và một số trường đại học. Ngay trong Luật Thủ đô 2013 cũng đã đặt ra vấn đề này nhưng vẫn gặp nhiều vướng mắc. Lần này quy hoạch đã xác định rõ hơn chức năng, địa điểm các cơ sở buộc phải di dời.

Thứ ba, theo ông Nghiêm, đây là khu đô thị lịch sử; gắn kết phát triển giao thông như đường trên cao, đường sắt đô thị… Quy hoạch này sau khi lấy ý kiến rộng rãi sẽ kết nối các nghiên cứu; đưa ra định hướng hợp lý để phát triển giao thông. Hiện tại đất cho giao thông tại 4 quận nội đô đang chiếm tỷ trọng rất thấp; chỉ dưới 10% diện tích đất tự nhiên. Quy hoạch được duyệt đã xác định diện tích đất giao thông phải đạt từ 20 – 25%. Đặc biệt, lần này sẽ phân bổ vào quy hoạch 4 quận nội thành; có thêm quy hoạch không gian ngầm.

Thế nhưng vẫn còn những bài toán khó giải

Thứ nhất, vệc di dời hơn 250.000 dân ở 4 khu vực nội đô lịch sử; là bài toán rất khó đối với Hà Nội nhất là xu hướng chuyển dịch về trung tâm vẫn còn. Khi mà hiện nay dân số nội đô Hà Nội đã tăng đến gần 1,4 triệu, đây là vấn đề quan trọng, giải quyết được vấn đề dân số; sẽ kéo theo giảm ách tắc giao thông, ô nhiễm môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống, bảo tồn di sản.

Thứ hai, theo một báo cáo mới nhất Hà Nội đang thiếu rất nhiều vườn hoa, sân chơi trong các khu vực dân cư; đặc biệt trong khu vực nội thành, đất được dùng làm không gian xanh công cộng chỉ chiếm chưa đầy 2% tổng quỹ đất; trong khi đó, quy chuẩn tiêu chuẩn ngành Xây dựng đặt ra là 2m2 cây xanh/người; đối với đô thị đặc biệt là 7m2 cây xanh/người. Với thực trạng như vậy, nhiều vấn đề đặt ra trong tương lai Hà Nội chính là bài toán nan giải.

Thứ ba,Hà Nội đã từng lên nhiều kế hoạch nhằm chuyển các trường học; đặc biệt là hệ thống trường Đại học và Cao đẳng ra khỏi nội đô. Tuy nhiên, theo đánh giá của Bộ Xây dựng; nguyên nhân khiến viêc di dời các trường đại học; cao đẳng ra khỏi nội đô Hà Nội vẫn chậm là bởi công tác di dời; đòi hỏi vốn ngân sách lớn, các quy hoạch ngành chưa hoàn thành…

Kết luận

Bài toán nan giải trong quy hoạch đô thị Hà Nội không chỉ có 3 bài toán trên; mà ngoài ra còn rất nhiều vấn đề và thực trạng khác. Khi so sánh trên thực tế và lý thuyết là 2 điều hoàn toàn khác nhau. Do đó, đúng như theo ý kiến của TS. KTS Trần Minh Tùng, Trưởng bộ môn Kiến trúc dân dụng, khoa Kiến trúc và Quy hoạch, Trường Đại học Xây dựng; đã chia sẻ không nên để quy hoạch tự làm khó “quy hoạch”.

TS. KTS Trần Minh Tùng cho rằng, nhiều quy hoạch không chấp nhận nhà cao tầng trong nội đô; trong khi nhu cầu là có, cuối cùng lại phải “lách”; chấp nhận nhồi nhà cao tầng vào nội đô. Như vậy chính quy hoạch đang làm khó quy hoạch. Khi tính toán làm quy hoạch cần phải căn cứ cả hiện trạng thực tế; để tạo thuận lợi, động lực phát triển, đừng để quy hoạch chỉ mang nặng tính lý thuyết. Và khi đối mặt với những bài toán này; câu chuyện giải quyết không phải là trong một sớm một chiều.

Nguồn: cafeland.vn